Nắng nóng gay gắt và kéo dài khiến thảm thực vật trở nên khô cằn. Điều này tạo thành "mồi lửa" khổng lồ cho các vụ cháy rừng. Chỉ một tia lửa nhỏ cũng có thể dẫn đến thảm họa. Ngay cả sự tự bốc cháy do nhiệt độ cao cũng tiềm ẩn nguy cơ. Gió mạnh trong điều kiện khô hanh càng đẩy nhanh tốc độ lan truyền của đám cháy.

Những khu rừng phòng hộ, rừng đặc dụng ven biển hay rừng tràm ở đồng bằng sông Cửu Long đang đối mặt nguy cơ cháy rất cao. Hệ sinh thái bị phá hủy nghiêm trọng. Điều này gây mất đa dạng sinh học và ảnh hưởng đến chất lượng không khí. Khói bụi từ cháy rừng còn tác động xấu đến sức khỏe cộng đồng.

Hiệu ứng đảo nhiệt đô thị làm cho các thành phố trở nên nóng hơn. Điều này tăng áp lực lên hệ thống điện và cơ sở hạ tầng. Việc sử dụng thiết bị làm mát liên tục có thể gây quá tải đường dây. Điều này tiềm ẩn nguy cơ chập điện nghiêm trọng. Các vật liệu xây dựng cũ, kém bền vững cũng dễ bắt lửa hơn. Đặc biệt là trong điều kiện nhiệt độ cao kéo dài.

Mưa lớn đột ngột sau thời gian khô hạn có thể gây ngập úng. Điều này làm hỏng các thiết bị điện. Nguy cơ chập cháy tăng lên khi hệ thống điện được khởi động lại. Sự kết hợp giữa thời tiết cực đoan và cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ đang tạo ra một kịch bản cháy nổ phức tạp tại các đô thị.

Các vụ cháy rừng hiện nay không chỉ lớn hơn về diện tích. Chúng còn có cường độ mãnh liệt hơn. Đám cháy lan nhanh chóng, tạo ra "cơn bão lửa" khó kiểm soát. Việc này làm tăng rủi ro cho lực lượng chữa cháy trực tiếp tham gia.

Đối với cháy đô thị, nhiệt độ môi trường cao khiến đám cháy bùng phát nhanh hơn. Các tòa nhà cao tầng, khu dân cư đông đúc làm tăng nguy cơ lan truyền cháy và gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Cháy rừng thường xảy ra ở những địa hình hiểm trở, xa xôi. Điều này gây khó khăn cho việc tiếp cận của xe chữa cháy và thiết bị chuyên dụng. Thời tiết cực đoan như gió lớn, tầm nhìn hạn chế do khói cũng cản trở hoạt động của máy bay, trực thăng.

Trong đô thị, mật độ dân cư và giao thông cao cản trở việc di chuyển nhanh chóng của các phương tiện chữa cháy. Việc tìm kiếm nguồn nước và triển khai lực lượng cũng gặp nhiều trở ngại.

Số lượng và quy mô các vụ cháy tăng lên tạo áp lực lớn lên nguồn lực của lực lượng PCCC. Nhân lực, trang thiết bị và kinh phí đều cần được bổ sung và nâng cấp. Đặc biệt là những thời điểm cao điểm về cháy nổ trong năm.

Cơ sở hạ tầng PCCC hiện có cần được rà soát và cải thiện để đáp ứng yêu cầu mới. Hệ thống cấp nước chữa cháy, đường giao thông tiếp cận, và các điểm tập kết phương tiện đều cần được tối ưu hóa.

Giáo dục và truyền thông về PCCC cần được đẩy mạnh, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao. Người dân cần được trang bị kiến thức về phòng ngừa cháy nổ và kỹ năng thoát hiểm cơ bản.

Các chương trình tập huấn, diễn tập PCCC định kỳ cần được tổ chức rộng rãi. Việc này giúp nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc bảo vệ an toàn cho chính mình và cộng đồng.

Ứng dụng công nghệ là giải pháp then chốt để nâng cao hiệu quả công tác PCCC. Hệ thống cảnh báo sớm, camera giám sát nhiệt và cảm biến thông minh giúp phát hiện nguy cơ từ xa. Drone và robot chữa cháy cũng hỗ trợ tiếp cận những khu vực nguy hiểm.

Trong bối cảnh này, việc truyền tải thông tin nhanh chóng là vô cùng quan trọng. Các thiết bị truyền tin báo cháy đóng vai trò trung tâm. Chúng giúp cảnh báo sớm để lực lượng PCCC và người dân kịp thời ứng phó.

Hệ thống văn bản pháp luật về PCCC cần được rà soát, bổ sung để phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu. Theo Luật Phòng cháy và chữa cháy năm 2001 (sửa đổi, bổ sung năm 2013) và Nghị định số 136/2020/NĐ-CP, trách nhiệm PCCC được quy định rõ ràng.

Các quy định mới cần tập trung vào việc quản lý rủi ro cháy nổ do thời tiết cực đoan. Việc này bao gồm quy định về xây dựng an toàn, quản lý vật liệu dễ cháy và các biện pháp ứng phó khẩn cấp.

Đầu tư vào hệ thống cấp nước chữa cháy, đặc biệt ở các khu vực rừng và đô thị. Xây dựng các bể chứa nước, họng nước chữa cháy công cộng cần được ưu tiên.

Mở rộng và nâng cấp đường giao thông tiếp cận, đặc biệt là tại các khu vực địa hình phức tạp. Việc này đảm bảo các phương tiện chữa cháy có thể tiếp cận hiện trường một cách nhanh nhất.