Điện năng là nguồn lực thiết yếu, chi phối mọi hoạt động từ công nghiệp đến đời sống thường nhật. Trạm biến áp đóng vai trò trung tâm trong việc truyền tải và phân phối điện năng. Chúng chuyển đổi điện áp để phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Sự ổn định của hệ thống lưới điện quyết định năng lực sản xuất và an sinh xã hội. Bất kỳ sự cố nào cũng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng.

Trạm biến áp và lưới điện quốc gia đối mặt với rủi ro cháy nổ cao. Hậu quả của một vụ cháy không chỉ là thiệt hại tài sản vật chất. Nó còn gây ra mất điện diện rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất, kinh doanh.

Cháy nổ có thể đe dọa trực tiếp tính mạng con người và gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, công tác PCCC tại đây phải được đặt lên hàng đầu.

Nguyên nhân cháy nổ tại trạm biến áp thường rất đa dạng. Quá tải đường dây, sự cố ngắn mạch là các yếu tố thường gặp. Ngoài ra, sét đánh trực tiếp hoặc gián tiếp cũng tiềm ẩn nguy cơ.

Thiết bị điện hoạt động lâu ngày có thể bị lão hóa hoặc hỏng hóc. Điều này làm tăng khả năng phát sinh hồ quang điện và gây cháy.

Thiếu sót trong vận hành, bảo trì định kỳ cũng là một yếu tố nguy hiểm. Các yếu tố môi trường như thời tiết cực đoan, bão lũ có thể gây hư hại thiết bị.

Đám cháy tại trạm biến áp thường liên quan đến dầu cách điện và các vật liệu polymer. Những vật liệu này rất dễ cháy và tạo ra nhiệt độ cao. Chúng đồng thời phát sinh khói độc hại khi cháy.

Dầu biến áp là chất lỏng dễ cháy, khi bốc cháy rất khó dập tắt. Các đám cháy này có khả năng lan rộng nhanh chóng. Chúng gây khó khăn lớn cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp.

Việc phòng ngừa cháy nổ cần được ưu tiên hàng đầu. Thiết kế trạm biến áp phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về khoảng cách an toàn PCCC. Việc này giúp hạn chế sự lây lan của đám cháy.

Công tác kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ các thiết bị điện là rất quan trọng. Điều này giúp phát hiện sớm các hư hỏng tiềm ẩn.

Quản lý chặt chẽ vật tư, hóa chất dễ cháy trong khu vực trạm là cần thiết. Tổ chức đào tạo và nâng cao nhận thức về PCCC cho cán bộ, nhân viên.

Mỗi trạm biến áp cần được trang bị hệ thống báo cháy tự động hiệu quả. Hệ thống này phải có khả năng phát hiện khói, nhiệt hoặc khí cháy nhanh chóng.

Các hệ thống chữa cháy chuyên dụng như hệ thống chữa cháy bằng khí CO2, FM-200. Hoặc hệ thống phun sương áp lực cao (water mist) cần được lắp đặt. Chúng được thiết kế để dập tắt đám cháy dầu và điện hiệu quả.

Bên cạnh đó, trang bị bình chữa cháy xách tay phù hợp với từng loại đám cháy là cần thiết. Lực lượng tại chỗ cần được huấn luyện kỹ năng sử dụng thành thạo.

Giám sát từ xa liên tục giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Công nghệ này có thể cảnh báo nguy cơ cháy nổ kịp thời.

Trong bối cảnh yêu cầu về tốc độ phản ứng ngày càng cao, việc trang bị các thiết bị truyền tin báo cháy là vô cùng cần thiết. Thiết bị truyền tin báo cháy CBXstd, ví dụ, giúp cung cấp thông tin kịp thời về sự cố. Điều này cho phép các đơn vị chức năng nắm bắt tình hình và chuẩn bị phương án ứng phó. Việc này nâng cao hiệu quả phối hợp trong công tác chữa cháy và cứu nạn, sẵn sàng cho việc kết nối với Cơ sở dữ liệu PCCC & CNCH quốc gia theo lộ trình của Bộ Công An.

Công tác PCCC tại các trạm biến áp và lưới điện phải tuân thủ nghiêm ngặt Luật PCCC và các văn bản hướng dẫn. Cụ thể là Nghị định số 136/2020/NĐ-CP và Thông tư số 149/2020/TT-BCA.

Các dự án xây dựng, cải tạo trạm biến áp cần được thẩm duyệt thiết kế về PCCC. Sau đó phải được nghiệm thu trước khi đưa vào hoạt động. Điều này là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật.

Chủ đầu tư và đơn vị quản lý vận hành có trách nhiệm pháp lý cao nhất. Họ phải đảm bảo các quy định PCCC được thực hiện đầy đủ.

Thường xuyên tổ chức các buổi huấn luyện nghiệp vụ PCCC là cực kỳ quan trọng. Các buổi diễn tập phương án chữa cháy phải được tiến hành định kỳ. Điều này giúp nâng cao kỹ năng ứng phó cho toàn bộ nhân viên.

Diễn tập giúp kiểm tra hiệu quả của hệ thống PCCC. Nó còn đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng. Từ đó, tối ưu hóa thời gian phản ứng khi có sự cố thực tế.

Việc đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ PCCC tiên tiến là cần thiết. Đồng thời, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực chuyên trách. Đây là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn cho hạ tầng năng lượng.

Công nghệ mới giúp giám sát chính xác và phản ứng nhanh. Con người được đào tạo bài bản sẽ vận hành hiệu quả các hệ thống.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành điện lực, lực lượng cảnh sát PCCC và các cơ quan liên quan là không thể thiếu. Điều này tạo nên một hệ thống phòng thủ toàn diện.

Xây dựng quy trình ứng phó khẩn cấp rõ ràng và minh bạch. Quy trình này cần được phổ biến rộng rãi và tập duyệt thường xuyên.