Giai đoạn 2015-2025, tỉnh Hà Nam đã ghi nhận 132 vụ cháy, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, bao gồm 1 người tử vong, 12 người bị thương và thiệt hại tài sản ước tính hơn 37 tỷ đồng, cùng với 15 hecta rừng bị ảnh hưởng. Mặc dù số liệu này cho thấy sự giảm đáng kể so với giai đoạn trước (2005-2015), nhưng nguy cơ cháy nổ vẫn luôn hiện hữu ở mức cao, đặc biệt tại 1.381 cơ sở thuộc diện nguy hiểm cao trong tổng số 9.943 cơ sở được quản lý PCCC trên toàn tỉnh.

Đáng chú ý, phần lớn các sự cố (chiếm 59,1%) xảy ra tại các hộ gia đình kết hợp sản xuất, kinh doanh, kho chứa hàng hóa, cơ sở sản xuất nhỏ và phương tiện giao thông. Nguyên nhân chính được xác định là do sự cố hệ thống điện (62,9%) và sự bất cẩn trong việc sử dụng lửa, nhiệt (14,4%). Song song đó, công tác cứu nạn, cứu hộ (CNCH) cũng đối mặt với nhiều tình huống phức tạp. Trong một thập kỷ qua, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh đã xử lý 34 vụ CNCH, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng và khả năng ứng phó linh hoạt từ cả lực lượng chuyên nghiệp lẫn cộng đồng.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc huy động toàn dân trong công tác PCCC & CNCH, Hà Nam đã triển khai một loạt giải pháp đồng bộ. Mục tiêu là xây dựng thế trận an toàn, chủ động và bền vững ngay từ cơ sở. Trọng tâm của chiến lược này là nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua tuyên truyền, giáo dục pháp luật và kiến thức phòng cháy chữa cháy.

Nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng đã được áp dụng, từ việc phát hơn 25.000 tờ rơi đến từng hộ dân, tổ chức hàng nghìn buổi tuyên truyền lưu động tại các khu chợ, khu dân cư, đến việc phát sóng thường xuyên các thông điệp PCCC trên hệ thống truyền thanh cơ sở và các nền tảng mạng xã hội. Đặc biệt, hơn 4 triệu tin nhắn SMS về kỹ năng phòng cháy và thoát nạn đã được gửi đến người dân toàn tỉnh, lan tỏa thông điệp an toàn sâu rộng. Các buổi trải nghiệm, thực hành chữa cháy và cứu nạn được tổ chức định kỳ tại các cụm dân cư, trường học và khu công nghiệp, thu hút hàng chục nghìn lượt người tham gia, từng bước nâng cao ý thức và kỹ năng xử lý tình huống ngay tại chỗ.

Để tối đa hóa sức mạnh cộng đồng, Công an tỉnh Hà Nam đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, phát động sâu rộng phong trào toàn dân PCCC. Nội dung tuyên truyền được lồng ghép vào sinh hoạt chi bộ, đoàn thể, và các buổi họp dân, từng bước chuyển hóa nhận thức thành hành động cụ thể. Nhiều địa phương còn đưa tiêu chí chấp hành PCCC vào tiêu chuẩn đánh giá gia đình văn hóa và khu dân cư tiêu biểu. Hàng trăm mô hình an toàn PCCC tại cơ quan, doanh nghiệp, khu dân cư đã được triển khai hiệu quả, củng cố thế trận “bốn tại chỗ” ngay từ cấp cơ sở. 100% xã, phường, thị trấn đã thành lập đội dân phòng theo quy định, được huấn luyện nghiệp vụ và trang bị phương tiện đầy đủ.

Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ đã mang lại hiệu quả vượt trội. Ứng dụng “Báo cháy 114” với hơn 11.000 lượt cài đặt đã bước đầu hình thành mạng lưới cảnh báo và phản ứng nhanh từ người dân. Để nâng cao hơn nữa khả năng phản ứng, việc trang bị thiết bị truyền tin báo cháy như CBXstd trở nên thiết yếu. Các thiết bị này đóng vai trò quan trọng trong việc tự động gửi cảnh báo sự cố cháy nổ đến cơ quan chức năng và chủ sở hữu tài sản ngay khi có dấu hiệu bất thường, giảm thiểu thời gian phản ứng ban đầu. CBXstd không chỉ cung cấp thông tin kịp thời mà còn sẵn sàng cho việc kết nối với Cơ sở dữ liệu PCCC & CNCH quốc gia theo lộ trình của Bộ Công An, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và phối hợp trong công tác PCCC. Đồng thời, việc nắm rõ Mức phạt liên quan thiết bị truyền tin báo cháy theo Nghị định số 106/2025/NĐ-CP và các quy định về PCCC trong Nghị định số 105/2025/NĐ-CP cũng khuyến khích các cơ sở chủ động hơn trong việc tuân thủ và trang bị đầy đủ các biện pháp phòng ngừa.

Các mô hình tiên tiến như “Tổ liên gia an toàn PCCC và CNCH” (695 tổ) và “Điểm chữa cháy công cộng” (78 điểm) đã phát huy hiệu quả. Đặc biệt, mô hình tuyên truyền, hướng dẫn cơ sở trong KCN Đồng Văn II đã được Bộ Công an công nhận và nhân rộng toàn quốc. Phong trào “Nhà tôi có bình chữa cháy” đạt tỷ lệ tham gia ấn tượng 99,83% hộ dân. Năm 2024, đội tuyển Hà Nam còn xuất sắc giành giải Nhất toàn quốc tại Hội thi “Tổ liên gia an toàn PCCC” do Bộ Công an tổ chức, khẳng định năng lực và hiệu quả của phong trào PCCC từ cơ sở.

Trung tá Trương Vũ Minh, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an tỉnh, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và khoa học kỹ thuật vào công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật và xây dựng phong trào toàn dân PCCC & CNCH. Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH sẽ chủ động trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin, khuyến cáo về kỹ năng phòng ngừa cháy nổ, thoát nạn, và tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế cho người dân.

Bên cạnh đó, việc trao đổi thông tin, kinh nghiệm với các địa phương trong cả nước sẽ giúp Hà Nam học tập, nghiên cứu và nhân rộng các mô hình, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong công tác PCCC & CNCH. Kịp thời đề xuất hình thức động viên, khen thưởng phù hợp đối với các tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào toàn dân PCCC sẽ là nhân tố thúc đẩy sự phát triển của phong trào. Công tác kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm thường xuyên sẽ đảm bảo các giải pháp được điều chỉnh phù hợp với đặc điểm, tình hình từng thời kỳ, giai đoạn và đối tượng cụ thể.